Tình hình nạn mua, bán người hiện nay
Trong những năm qua, tình hình hoạt động tội phạm mua bán người trên Thế giới và trong khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp với tính chất, phương thức và thủ đoạn ngày càng tinh vi. Tại khu vực Châu Á Thái Bình Dương nói chung và các nước Tiểu vùng sông Mê Kông nói riêng, trong đó có Việt Nam, hoạt động tội phạm mua bán người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em vẫn đang diễn ra; trực tiếp xâm hại đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của con người; ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh, trật tự xã hội.
Tại Việt Nam, tình trạng tội phạm mua bán người ở nước ta xảy ra ngày càng phức tạp, nghiêm trọng và có xu hướng gia tăng.
Mua bán người là một hành động phi nhân tính, vi phạm nghiêm trọng quyền con người và để lại những hậu quả đau thương, tổn thương không chỉ về thể xác mà còn về tinh thần cho các nạn nhân. Các đối tượng bị buôn bán thường là phụ nữ và trẻ em, bị ép buộc lao động khổ sai, làm việc trong các nhà chứa, hoặc bị ép buộc kết hôn trái phép. Vấn nạn này không chỉ là một tội ác mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh quốc gia và trật tự xã hội. Hiện nay, các đối tượng mua, bán người còn hướng tới trẻ em trai và nam giới đang độ tuổi lao động.
Theo thông tin từ Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (Bộ Công an), trong 6 tháng đầu năm 2024, cả nước xảy ra 39 vụ án liên quan đến hành vi mua bán người (tăng 18,2% so với cùng kỳ năm 2023). Lực lượng Công an đã khởi tố 35 vụ, 104 đối tượng về hành vi này. Riêng trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng, tình hình tội phạm mua bán người trên địa bàn tỉnh tăng (01 vụ, 01/00) so với cùng kỳ năm 2023.
Những thủ đoạn tội phạm mua bán người thường sử dụng để lừa nạn nhân
Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng mua bán người cũng có những chuyển biến lớn và ngày càng tinh vi. Những tôi phạn này ở Việt Nam câu kết với các đối tượng người Việt Nam ở nước ngoài (Campuchia, Lào, Myanmar, Trung Quốc) tìm kiếm, dụ dỗ nạn nhân sang nước ngoài làm việc nhẹ lương cao, sau đó lừa nạn nhân làm nhân viên phục vụ tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự (quán karaoke, massage…); làm việc trong các Casino, Công ty kinh doanh trực tuyến nhằm cưỡng bức lao động, ép buộc thực hiện hành vi lừa đảo trực tuyến; môi giới, lừa gạt phụ nữ đưa ra nước ngoài để kết hôn trái phép, nếu muốn về nước phải nộp một khoản tiền chuộc lớn…
Các thủ đoạn chúng thường sử dụng:
Thứ nhất, chúng thường lợi dụng khó khăn về kinh tế, sự nhẹ dạ cả tin, mất cảnh giác để lừa phụ nữ tại các tỉnh miền núi phía Bắc; lợi dụng sự phát triển của công nghệ thông tin (qua các trang mạng xã hội: Zalo, Facebook, Viber…); làm quen, giả vờ yêu đương, kết bạn nhằm môi giới hôn nhân nước ngoài trái phép; lợi dụng quy định về hiến ghép tạng, các đối tượng tìm gặp những nạn nhân khó khăn kinh tế có nhu cầu bán thận, thương lượng mua với giá rẻ, làm giả giấy tờ, con dấu, sau đó, bán cho những người bệnh với giá cao.
Thứ hai, các đối tượng lợi dụng sự quản lý lỏng lẻo của gia đình, nhà trường; thông qua các trang mạng xã hội như: Zalo, Facebook… tiếp cận, rủ rê, lôi kéo đi du lịch, làm thuê thu nhập cao…, lừa nhiều em gái ở các tỉnh, nhất là khu vực vùng cao, vùng sâu, xa đưa về thành phố bán cho nhà hàng, quán karaoke hoặc để tổ chức hoạt động mại dâm, cưỡng bức lao động.
Thứ ba, lợi dụng chính sách mở cửa của Việt Nam và nhu cầu lao động ở nước ngoài, các đối tượng mua bán người đã tổ chức nhiều vụ đưa người trái phép ra nước ngoài lao động.
Khi ra nước ngoài, chúng thu giữ giấy tờ tùy thân, bán để cưỡng bức lao động, quỵt tiền lương hay báo cơ quan chức năng kiểm tra, bắt giữ và trục xuất về nước hoặc dùng bạo lực khống chế đòi tiền chuộc; xuất hiện các đường dây môi giới lập tài khoản trên mạng với tên giả; dùng “tiền” làm mồi nhử, thông qua mạng lưới cò mồi đến các địa phương, nhất là miền núi, vùng sâu, vùng xa dụ dỗ, lôi kéo những người có nhu cầu xuất khẩu lao động với chi phí thấp, mức lương cao, thủ tục đơn giản, tổ chức xuất cảnh ra nước ngoài, sau đó, bán để cưỡng bức lao động.
Thứ tư, chúng sử dụng mạng xã hội (Zalo, Facebook…) sử dụng hình ảnh, tên, địa chỉ giả để kết bạn làm quen với những phụ nữ, trẻ em gái, tán tỉnh yêu đương hoặc những người có nhu cầu tìm việc làm ở nước ngoài với mức lương cao, sau đó hứa hẹn rồi dẫn họ tổ chức vượt biên sang Trung Quốc, Lào, Campuchia rồi chúng đón ép bán làm vợ, bán vào các ổ mại dâm, các sòng bài tại Campuchia, Myanmar.
Thứ năm, lập các trang mạng trên Facebook, Zalo để tìm kiếm người mang thai, sinh con ngoài ý muốn… sau đó dụ dỗ đưa họ sang nước ngoài sinh con để bán; hoặc cũng bằng thủ đoạn trên để tìm kiếm những người bị bệnh phải ghép tạng, môi giới cho những người muốn bán tạng để thực hiện việc mua bán mô, bộ phận cơ thể.
Ngày Thế Giới Phòng, Chống Mua Bán Người 30/7, chúng ta hãy cùng nhau hành động, nâng cao nhận thức và trách nhiệm, góp phần xây dựng một xã hội an toàn, nhân ái và công bằng hơn. Mỗi hành động nhỏ của bạn hôm nay có thể cứu giúp một cuộc đời, đem lại hy vọng và tương lai tươi sáng cho những người không may mắn.
Toàn thể sinh viên Học viện Tài chính chủ động phòng, chống mua bán người
Mỗi sinh viên cần cần nêu cao tinh thần cảnh giác, đề phòng, tự bảo vệ mình và người thân:
– Hãy cảnh giác trước những mối quan hệ qua mạng xã hội, những hứa hẹn, dụ dỗ tìm việc làm có thu nhập cao.
– Từ chối mọi sự giúp đỡ về tiền bạc, lợi ích vật chất của người khác, nhất là từ người lạ mới quen biết.
– Hãy tuyên truyền cho người thân, bạn bè trong cộng đồng người Việt Nam biết và cảnh giác trước những thủ đoạn của tội phạm mua bán người: hứa hẹn giới thiệu việc làm nhàn hạ, thu nhập cao để lừa bán ra nước ngoài nhằm cưỡng bức lao động; hứa hẹn giúp đỡ những phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn nhằm mục đích lừa bán ra nước ngoài để cưỡng ép kết hôn, bóc lột tình dục; sinh con ở nước ngoài rồi bán trẻ sơ sinh hoặc trẻ còn trong bào thai cho người bản địa …
– Hiểu rõ hậu quả của việc mua bán người: bị bóc lột sức lao động, bị hành hạ, đánh đập tàn nhẫn; bị bóc lột tình dục; có nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (HIV/AIDS…); bị sang chấn tâm lý (lo sợ, mặc cảm …)…
– Tạo điều kiện để các nạn nhân được bảo vệ, hỗ trợ về y tế, tâm lý và tái hòa nhập cộng đồng.
– Hãy tuyên truyền cho người thân, bạn bè trong cộng đồng người Việt Nam biết và cảnh giác trước những thủ đoạn của tội phạm mua bán người; hậu quả của việc mua bán người: bị bóc lột sức lao động, bị hành hạ, đánh đập tàn nhẫn; bị bóc lột tình dục; có nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (HIV/AIDS…); bị sang chấn tâm lý (lo sợ, mặc cảm …)…
– Kịp thời thông báo Tổng đài Bảo hộ công dân: (+84) 981 84 84 84; hoặc thông báo cho Công an, cơ quan chức năng tổng đài 111 để được trợ giúp khi bị mua bán ra nước ngoài hoặc khi phát hiện các hành vi, đối tượng nghi vấn phạm tội mua bán người.
Mỗi cá nhân đều có vai trò quan trọng trong công tác phòng, chống mua bán người. Cộng đồng cần nâng cao nhận thức, hiểu rõ về các hình thức và thủ đoạn của bọn buôn người để kịp thời phát hiện và báo cáo các hành vi nghi ngờ.
Ngày Thế Giới Phòng, Chống Mua Bán Người 30/7, chúng ta hãy cùng nhau hành động, nâng cao nhận thức và trách nhiệm, góp phần xây dựng một xã hội an toàn, nhân ái và công bằng hơn. Mỗi hành động nhỏ của bạn hôm nay có thể cứu giúp một cuộc đời, đem lại hy vọng và tương lai tươi sáng cho những người không may mắn.
