Theo luật sư, viện kiểm sát sẽ ra quyết định không truy tố và đình chỉ đối với phạm vi của bị can Vân. Hoạt động tố tụng liên quan tới các bị can khác vẫn tiến hành bình thường.
Tối 28/7, Công an tỉnh Long An thông tin bà Lê Thu Vân (67 tuổi, vợ ông Lê Tùng Vân), bị can bị khởi tố về tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân trong vụ án Tịnh thất Bồng lai, đã tử vong. Nguyên nhân tử vong do bệnh ung thư, không có nguyên nhân bất thường nào khác.
Trường hợp này, với việc bị can đã tử vong, vụ án có thể diễn biến ra sao?
Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết pháp luật hình sự Việt Nam quy định chỉ xử lý với người phạm tội còn sống. Trường hợp trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử mà người thực hiện hành vi phạm tội đã chết, cơ quan tiến hành tố tụng sẽ đình chỉ điều tra đối với bị can, bị cáo đã chết đó.
Trích dẫn quy định tại khoản 1, Điều 230 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, ông Cường cho biết cơ quan điều tra có quyền ra quyết định đình chỉ điều tra khi có một trong các căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 155 và Điều 157 của Bộ luật này hoặc có căn cứ quy định tại Điều 16, Điều 29 hoặc khoản 2 Điều 91 của Bộ luật Hình sự 2015.
Còn theo khoản 7, Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, một trong các căn cứ để không khởi tố vụ án hình sự là người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác.
Theo khoản 1, Điều 248 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, Viện kiểm sát quyết định không truy tố và ra quyết định đình chỉ vụ án khi có một trong các căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 155 và Điều 157 của Bộ luật này hoặc có căn cứ quy định tại Điều 16, Điều 29 hoặc khoản 2 Điều 91 của Bộ luật Hình sự 2015.
Tổng hợp những căn cứ pháp lý nêu trên, luật sư Cường cho biết đối với trường hợp bị can tử vong trong giai đoạn truy tố, viện kiểm sát sẽ ra quyết định không truy tố và đình chỉ đối với phạm vi của bị can đó trong vụ án. Nếu bị can đó là người phạm tội duy nhất, không có đồng phạm khác, không còn người khác phạm tội thì viện kiểm sát sẽ ra quyết định đình chỉ vụ án.
Trường hợp này, với việc bà Vân đã qua đời và vụ án đang trong giai đoạn truy tố, viện kiểm sát sẽ ra quyết định không truy tố và đình chỉ đối với phạm vi của bị can Vân trong vụ án. Các hoạt động tố tụng liên quan tới các bị can khác trong vụ án vẫn được tiến hành như bình thường.
Theo hồ sơ vụ án, bà Lê Thu Vân bị khởi tố về tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Bị can Lê Thu Vân bị cáo buộc cùng với ông Lê Tùng Vân và 5 người khác ở Tịnh thất Bồng Lai lợi dụng hình thức tôn giáo, thông tin sai sự thật, bịa đặt để đăng tải các nội dung trên mạng xã hội (YouTube, Facebook) xúc phạm đến uy tín của Công an huyện Đức Hòa; danh dự và nhân phẩm của người khác.
Sau thời gian trốn truy nã, ngày 27/7/2022, bà Vân ra đầu thú tại TPHCM, được công an di lý về Long An để điều tra. Sau khi làm việc, nhà chức trách chấp nhận đề nghị xin tại ngoại của bà Lê Thu Vân vì sức khỏe yếu.
Bị can Lê Thu Vân về ở nhà bà Cao Thị Cúc để dưỡng bệnh, tuân thủ biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú của cơ quan điều tra.